Nghe metal, trong giai đoạn hiện nay và giữa internet, có rất ít cho sự “chuyên chính” một dòng nhạc hay một vài nghệ sĩ cố định bó hẹp bên trong metal. Ngược lại, người nghe metal, hay một thiểu số không quá ít ỏi, thuộc về nhóm những người nghe cởi mở và thông thoáng nhất trong tiếp nhận các thể loại, phong cách và dòng, loại nhạc khác. Nhóm Doom metal Mỹ Pallbearer, dù xa lạ với tuyệt đại người nghe metal Việt bất kể thành công vượt tuyến của album 2014 Foundations of Burden, lại tìm nguồn cảm hứng sáng tác từ một nhóm dark folk Châu Âu, Luxembourg, Rome. Sau đây là những chia sẻ rất thật của bassist Joseph D. Rowland nói về  Rome, chiến tranh và hòa bình thể hiện trong album Passage to Rhodesia và [cuộc đấu tranh nội tâm đổi lấy sự thanh bình của ngày nay] trong bản thân anh, để từ đó ra đời một album cực kỳ giải tỏa. Và xuất sắc.

Tôi thấy dường như âm nhạc lay động tôi mạnh mẽ nhất cũng là khi cuộc sống của tôi lay động mạnh mẽ nhất. Tôi đã quen thuộc với Rome của Jerome Reuter một lúc, và có trong máy tính album Flowers from Exile (2009), nhưng có một quãng thời gian vào năm ngoái khi nhạc của anh khiến tôi “cảm” nhất. Bất chợt, ngay cả gia tài nhạc sáng tác đồ sộ đã phát hành của Jerome cũng không lấp đủ cái hư vô mà âm nhạc đó nói cùng, một cách quá đỗi thành thạo. Đầy ắp những câu chuyện về thất bại rã rời, mất mát tình yêu và quê hương, và hoài mong hòa bình giữa nỗi đau chia li, tôi kinh ngạc trước những khắc họa ấy trong âm nhạc như đang khắc họa chính những cuộc chiến của cá nhân tôi.

Với những ai còn chưa quen thuộc với Rome, đây là một dự án âm nhạc tạm xếp vào neo-folk, loại nhạc ở một thời điểm được xem là bước chuyển của cũng là sự nổi loạn chống lại nhạc industrial, vì những người tiên phong và theo đuổi nó về sau dường như xuất thân chủ yếu từ scene nhạc industrial. Rome vẫn lưu giữ ít nhiều các thuộc tính vốn có[của industrial], khi Reuter thường xuyên sử dụng âm thanh thực và các sample thoại trong tác phẩm. Ngoài ra, phần production – dù chủ đạo vẫn là nhạc cụ mộc, dây và bộ gõ – vẫn mang một lớp vỏ tạo ra khác biệt giữa nhạc của anh với những biến thể ấm áp, nhưng cùn mòn ý tưởng hay bầy hầy khác của nhạc folk.

Xung đột tôi đang trải qua vào thời điểm đó xoay quanh thực tế là cuộc sống của tôi, của một nghệ sĩ lưu diễn, đã xáo động mạnh mẽ đầu năm 2013; tôi thấy như mình bắt đầu định hình lại lối đi chung cho cuộc sống. Trong một thời gian rất ngắn, các cơ hội để thay đổi đáng kể tương lai của tôi bắt đầu hiện rõ. Tôi vừa chấm dứt một công việc không thỏa mãn, và đổi lại những phần khác trong đời sống riêng tư mà trước kia tôi ngỡ có thể đã trở thành chốn để tìm về nay lại càng lúc càng tồi tệ và trì đốn. Rốt cuộc tôi phải đứng giữa hai lựa chọn, giữa cái tôi muốn bỏ lại phía sau, và một sự bất định hoàn toàn đằng trước. Khi đó tôi nghe rất nhiều nhạc của Reuter, và dường như nó liên quan trực tới sự chấp nhận, cho phép quá khứ vẫn hiện diện sống động và đồng thời rút ra một ý niệm về tự do, về sự gan dạ từ tàn tro [khi phượng hoàng tự thiêu để tái sinh từ tro tàn.

Tôi chưa bao giờ là kẻ tìm kiếm câu trả lời từ những cái như âm nhạc, nhưng khi nghe thấy điều gì đó cảm thấy như nói về chính những hy vọng tái tạo và tiếp tục tiến về phía trước của mình, nó khiến tôi vững tâm. Theo cách nào đó, gần như tất cả các ca khúc đều xuất phát từ điều này. Có một thời điểm khi tôi là kẻ duy nhất còn thức trên xe đang chạy xuyên đêm, băng qua những ngọn đồi hẻo lánh. Tôi không thể ngừng bật bản Torture Detachment và phần ca từ cứ vang vọng theo một cách tôi không thể nào làm ngơ.

So we seek out the lonely roads
To rush towards the useless
And leave this riot of blossoms
To the simple minds
If you decide to accept my offer
To understand this sacrifice
Think of me as inanimate matter
To hide me from their lies
Torture Detachment

Trong những thời khắc như vậy, tôi cảm nhận được mâu thuẫn nội tại chấm dứt, và tôi ngộ ra, kể cả khi tôi cảm giác được thất bại biết rằng mình phải tiếp bước và ra khỏi một thứ đã hỏng từ lâu. Chấp nhận và tiếp tục là cách duy nhất, hợp lý nhất.

Giờ tôi đã rất khác, và cái tôi từng nhìn nhận là tro tàn giờ đang sừng sững như những công trình trước một quá khứ nay đã không còn khiến tôi cảm thấy đau đớn thường trực. Tôi muốn dịp này để chia sẻ về album mới Passage to Rhodesia của Rome, vì Rome sẽ luôn là một phần không thể tách rời với tôi kể từ giai đoạn đó – thời điểm đã tác động lên chính âm nhạc của tôi, sẽ phát hành trong tháng này [ND: tháng 8, album Foundations of Burden, nhanh chóng trở thành một trong những album hay nhất năm 2014 trên rất nhiều bảng xếp hạng metal và nhạc underground]. Kinh nghiệm đó giống như một vòng tròn khép kín, vì Rome đã đóng vai trò như một yếu tố làm thăng bằng cho tinh thần trong một giai đoạn mà về sau trở thành một cảm hứng sáng tác to lớn. Đóng góp của tôi cho album [Foundations of Burden] lấy năng lượng và cả khắc khoải được giải thoát từ chính giai đoạn này. Tôi không biết Reuter có một album phát hành, như thể một ngẫu nhiên tình cờ.

Khi hầu hết nội dung ca từ của Rome gắn với các bối cảnh lịch sử có thực (anh viết về Nội chiến Tây Ban Nha trong Flowers from Exile 2009, Kháng chiến Pháp trong Đại chiến II trong Nos Chants Perdus 2010), Passage to Rhodesia của Rome rõ là một sự dày công của người sáng tác và do đó [tương xứng với] một sự thưởng thức cầu kỳ từ quan điểm cá nhân, một album cực kỳ đậm chất điện ảnh. Rhodesia khá giống sự trở về với âm thanh và phong cách của các album thời kỳ đầu của Reuter, sau ngã rẽ thể nghiệm, trừu tượng và cũng đột ngột hơn trong Hell Money, album 2012. Passage đơn giản, sạch, đôi chỗ thậm chí còn dữ dội, với nhiều sáng tác chứa các hook tinh tế để lại trong tâm trí tôi những câu guitar mộc và điệp khúc chan chứa dù nhạc đã dứt. Những sáng tác như A Farewell to Europe và In a Wildenerss of Spite phù hợp với phần đa số sáng tác của anh tiêu biểu với lối phối khí sáng và giàu không gian, nhất là In a Wilderness có một đoạn sử dụng lại Sons of Aeeth trong bộ 3 album Die Aesthetik der herrschaftsfreiheit năm 2011.

Sau khá nhiều lần nghe, tôi thấm nghiệm được một cảm giác nhẹ nhõm nào đó trong phần nhạc chưa từng có trước đây, tương phản rõ với phần ca từ như chưa bao giờ dằn vặt hơn trong các sáng tác của Jerome. Tôi tự hỏi có phải các dấu vết tươi sáng nằm giữa một cái lõi đầy rẫy đấu tranh và sầu thảm chính là thể hiện của một không gian thanh bình mới mẻ hơn của Reuter hay không. Nếu đúng như vậy, vòng tròn khép kín sẽ càng trọn vẹn hơn, dù chỉ cho riêng cá nhân tôi.

Rome xuất hiện tại Brutal Assault Festival (CH Czech) http://brutalassault.cz/en/, đầu tháng 8 qua với một loạt những cái tên rất extreme và underground của giới metal. Rome còn là một cái tên được nhắc tới nhiều hơn của và không chỉ từ các tai nghe metal thuần chủng hay folk thuần chủng.

Rome Live tại Brutal Assault

Lần thứ 2 trở lại Việt Nam, Rome sẽ biểu diễn vào ngày 17/10 tại Saigon Ranger, trong tour diễn vòng quanh thế giới kỷ niệm 10 năm thành lập. Và 2 năm thành lập ngắn ngủi của Vanity Production. Xem chi tiết thông tin show diễn tại https://www.facebook.com/events/122643718081429

ᙠИ